TABLEAU fine artsmagazine, november 2004

SCHILDERIJ & JUWEEL INEEN: ARTWEAR

Sotheby's Amsterdam presenteert gedurende drie dagen in december een unieke collectie 'objecten'; schilderij en juweel ineen, om op te hangen en te dragen. Het idee is even eenvoudig als briljant: snijd een origineel schilderij, gemaakt op doek, in een aantal vierkante stukken, plaats elk stuk in een lijst en haal uit elk vierkant een fragment, om dat in een zilveren hanger te vatten. Bevestig op het minischilderij een soort houder waar het uitgesneden fragment in de vorm van de hanger op geplaatst kan worden en er ontstaat een draagbaar schilderij en wandobject ineen. Je moet er maar opkomen.

De bedenkster/'uitvindster' van dit nieuwe concept - dat overigens beduidend ingewikkelder is qua uitwerking dan hierboven beschreven - is Saar van Leusden (1972). Het draagbaar maken van kunst was een langgekoesterde wens, die met de presentatie van SAAR ArtWear in vervulling gaat.

'Ik wilde een brug slaan tussen kunst en juwelen', vertelt Saar van Leusden, die na haar studie Cultuur en Beleid in Amsterdam bij een aantal galeries werkte, waar ze exposities samenstelde en inrichtte. In haar vrije tijd maakte ze juwelen, waarbij ze zich ontwikkelde tot een ervaren ontwerpster met een geheel eigen stijl, die haar juwelencollecties de afgelopen jaren onder de naam SAAR Artistic Jewellery naar buiten bracht. Met deze nieuwe koers overschrijdt ze de grenzen tussen schilderkunst en toegepaste kunst.

Ze nam contact op met een aantal vooraanstaande kunstenaars en legde hun haar concept voor. Veel kunstenaars zouden er niet over piekeren hun met bloed, zweet en tranen gemaakte schilderijen in stukken te laten hakken, maar Jan Cremer, Astrid Engels, Ruud de Wild, Miriam Slaats en Cole Morgan durfden de uitdaging aan. Geïnspireerd door Saar maakten zij werk speciaal voor dit project. Ze hadden geen zeggenschap over de wijze waarop hun schilderij 'versneden' werd. Saar van Leusden bepaalde hoe de carrés verdeeld werden en welk fragment daarvan in haar zilveren hanger gevat werd.

In feite is er sprake van een soort 'assemblage'-techniek: Saar van Leusden ('Ik heb misschien eerder de visie van een vormgever dan van een kunstenaar') brengt de componenten bij elkaar - waaruit iets geheel nieuws ontstaat. 'Dat is ook wat ik wil: nieuwe dingen creëren, iets maken wat er nog niet is.' Er treedt wel degelijk een wisselwerking op met de kunstenaars: ondanks het feit dat ze sommigen van de kunstenaars 'stuurt' (in de vorm van aanwijzingen over details) is de beperking van een door een ander gemaakt kunstwerk tegelijkertijd de uitdaging voor Saar. 'Het luistert zeer nauw welk fragment ik kies om eruit te lichten'.

Wat is de meerwaarde van een dergelijk object vergeleken met 'gewoon' een sieraad of een schilderij? 'Ik wil juwelen maken die ik niet in een la gooi als ik ze niet draag. Nu kan ik het sieraad op het schilderij klikken, waardoor het schilderij een extra dimensie krijgt, als het ware driedimensionaal wordt door de bolling van het fragment in de hanger. Daardoor ga je ook anders naar het schilderij kijken.' Het contrast tussen het koele, harde zilver en het 'warme', zachte doek geeft een wonderlijk effect. Saar van Leusden is een perfectionist en dus ontwierp ze de speciale lijsten (een soort 'doos') ook zelf. De zilveren hangers zijn voorzien van het logo 'Saar' en: 'de uitgelichte fragmentjes hebben een speciaal laagje gekregen, zodat het niet erg is als je Cremer of Morgan in een sopje valt.'

Expositie SAAR-ArtWear, 17 t/m 19 december, Sotheby's, De Boelelaan 30, Amsterdam, dagelijks 10-17 uur, www.saardesign.nl

LEZERSAANBIEDING

Exclusieve aanbieding voor Tableau-lezers:
Op vertoon van dit novembernummer krijgen Tableau-lezers een korting van maar liefst €200 bij de aankoop van een Jan Cremer SAAR-ArtWear: in plaats van €2200 betalen zij €2000. Een uniek cadeau voor de feestdagen.